7 сынып                                                                      қазақ әдебиеті

№ 25   сабақ  тақырыбы:   «Көксерек».

Мақсаты: :      Мұхтар Әуезов шығармашылығы туралы түсініктерін ұлғайту

Міндеттері:        өз бетімен жұмыс жасауға жаттықтыру,  адам мен табиғат арасындағы қарым-қатынас , байланыс туралы түсініктерін анықтау

Құралдар: Мұхтар Әуезов суреті,  оқулық, қасқыр суреті

Сабақ түрі: аралас

Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, тарих

Сабақ барысы:

Ұйымдастыру кезеңі : сәлемдесу, сабаққа дайындықтарын тексеру(оқулық, қалам, дәптер)

Үй тапсырмасын тексеру (класстер бойынша әңгімелеу,   шығармаларын толықтыру- Мұхтар Омарханұлы Әуезов )

Жаңа сабақ :

«Көксерек» әңгімесімен танысу – 77-78, 79-81 беттер-  1- 2  бөлімі

Тапсырма: әңгіме не туралы, Көксерек деген не?  Ауыл адамдары оған қалай қарады? Т.б. туралы әңгімелесу

• Құрмашқа мінездеме беру – жазбаша
• Көксерекке сипаттама берілген жерін тауып жазып алу.
• 83 бет тапсырмалар № 7. – жазбаша орындау

Бекіту:              Мұхтар Омарханұлы Әуезов кім ?

                         Қандай шығармаларын білесіңдер?

                         Өмірбаяны туралы не айтасыңдар?

                        «Көксерек» әңгімесі не туралы?

                        Басты кейіпкерлерін атаңдар

                       әңгіменің соңы немен  аяқталатынын білесіңдер ме?

                     (  Қысқаша әңгімелеу)

        Үйде: класстер бойынша әңгімелеу,   шығарманы оқу, 82 беттегі сұрақтар бойынша әңгімелеу

Қорытынды: бағалау,  қоштасу

7 сынып                                                                                   Қазақ әдебиеті

№ 26 Сабақ                        Тақырыбы: Шығарма  « Адам мен жануарлардың достығы»

Мақсаты :  М.Әуезовтың  шығармасындағы адам мен қасқыр арасындағы қарым-қатынас туралы білімдерін бекіту

 Міндеттері: өз ойын  айтуға жаттықтыру, сауаттылықтырын тексеру, аңдарды суреттеуде қазақ тілінен сөздік қорын пайдалануға жаттықтыр

Құрал-жабдықтар, көрнекіліктер:

Сабақ түрі: бақылау сабақ

Әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, әңгімелеу

Сабақтың барысы

Ұйымдастыру кезең: сәлемдесу, кезекші мәліметін тындау.

Үй жұмысын қайталау:

• Мұхтар Омарханұлы Әуезов кім ?
• Қандай шығармаларын білесіңдер?
• Өмірбаяны туралы не айтасыңдар?
• «Көксерек» әңгімесі не туралы?
• Басты кейіпкерлерін атаңдар
• әңгіменің соңы немен  аяқталатынын білесіңдер ме?

• Сабақтың тақырыбымен, мақсатымен таныстыру, дәптерлеріне тақырыпты жазу,

• Адам мен жануарлардың арасындағы достық туралы әңгімелесу,

• өз жұмыстарына жоспар жасауға үйрету, 

• шығарма жазуға уақыт беру

• жұмыстарын жинау

• Үйде : Ғабит Мүсірепов туралы  баяндама жасау ( қалаулары бойынша) – алдын ала жұмыс жасау
• Қорытынды.

№ 27  сабақ  тақырыбы:                            Ғабит Мүсірепов          7 сынып

Мақсаты: :      Ғабит Мүсірепов шығармашылығы туралы түсінік беру

Міндеттері:       Ғабит Мүсірепов шығармашылығы туралы білімдерін ұлғайту,   атақты қазақ жазушының шығармашылығына, өмір баспалдақтарымен танысуға  қызығушылық тәрбиелеу .

Құралдар: Ғабит Мүсірепов суреті,  оқулық, хрестоматия, шығармалары

Сабақ түрі: аралас

Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, тарих

Сабақ барысы:

Ұйымдастыру кезеңі : сәлемдесу, сабаққа дайындықтарын тексеру(оқулық, қалам, дәптер)

Үй тапсырмасын тексеру (жасаған баяндамалары болса оқып, талдау, бағалау)

Жаңа сабақ :

 Ғабит Мүсірепов 1902 жылы 22 наурызда  Солтүстік Қазақстан облысы  Жамбыл ауданы «Жаңа жол» ауылында дүниеге келген. Түрікше, арабша , орысша хат таныған,

Ұстазы – ақын, ХХ ғ басындағы қазақ әдебиетінің көрнекті өкілі Бекет Өтетілеуов

Шығармалары

• Шағын әңгімелер
• Драмалық шығармалар
• Эпикалық туындылар
• Аудармалар

Шығармаларының басты тақырыбы: Ана тақырыбы

Тапсырма:  Ғабит Мүсірепов кім? – сұраққа жауап жазу., класстер жасау

( 85  бет бойынша) – оқулық .

Тапсырма: жазушының әр түрлі жанрдағы туындылармен таныстыру үшін 3-4 топқа бөлініп, біреулері- пьесаларын, екіншісі- очерктерін, пьесаларын жазып алу, бір-біріне оқып беру, жазып алу  - 85 бет

Бекіту:

                 Ғабит Мүсірепов кім ?

             Қандай шығармаларын білесіңдер?

            Өмірбаяны туралы не айтасыңдар?

        Үйде: класстер бойынша әңгімелеу,   шығармаларын толықтыру

Қорытынды: бағалау,  қоштасу

№ 28  сабақ  тақырыбы:                            Автобиографиялық әңгіме          7 сынып

Мақсаты: :      Ғабит Мүсірепов шығармашылығы туралы түсінік беру

Міндеттері:       Ғабит Мүсірепов шығармашылығы туралы білімдерін ұлғайту,   мәтінді түсініп оқуға, мәтінмен жұмыс жасауға дағдыландыру, Наурыз мерекесі туралы білімдерін ұлғайту.

Құралдар: Ғабит Мүсірепов суреті,  оқулық,  салт-дәстүрлер туралы материалдар

Сабақ түрі: аралас

Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, тарих

Сабақ барысы:

Ұйымдастыру кезеңі : сәлемдесу, сабаққа дайындықтарын тексеру(оқулық, қалам, дәптер)

Үй тапсырмасын тексеру (класстер бойынша әңгімелеу,   шығармаларын толықтыру)

Жаңа сабақ :

 Ғабит Мүсіреповтың  «Автобиографиялық әңгіме» атты шығармасымен танысу.        

1 Тапсырма:  Ғабит Мүсірепов қашан туған? – сұраққа жауап жазу

( 86 - 87  бет бойынша) – оқулық .

2 Тапсырма: Ауыл мектебі қандай болған?

                      әр балаға молда қандай жалақы алды? – мәтіннен тауып жазып алу.

                      Молданы кім шақырды?

                      «оқуға» деген сөз неге тырнақшаға алынған?

                       88-92 бет

Бекіту:

                 Ғабит Мүсірепов кім ?

             Қандай шығармаларын білесіңдер?

            Өмірбаяны туралы не айтасыңдар?

         « Автобиографиялық әңгіме» не туралы?

         Сол кездегі оқытушылар көбінесе қандай адамдар болған?        

        Үйде: әңгімені оқу,   № 9, 10 тапсырмаларды орындау – 92 бет, оқулық

Қорытынды: бағалау,  қоштасу

№ 29 сабақ  тақырыбы:                            Мұхтар Мағауин.         7 сынып

Мақсаты: :      Мұхтар Мағауин шығармашылығы туралы түсінік беру

Міндеттері:       Мұхтар Мағауин шығармашылығы туралы білім беру,   атақты қазақ жазушы-ғалым  шығармашылығына, өмір баспалдақтарымен танысуға  қызығушылық тәрбиелеу , өз бетімен жұмыс жасауға жаттықтыру.

Құралдар: Мұхтар Мағауин суреті,  оқулық, хрестоматия, шығармалары

Сабақ түрі: аралас

Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, тарих

Сабақ барысы:

Ұйымдастыру кезеңі : сәлемдесу, сабаққа дайындықтарын тексеру(оқулық, қалам, дәптер)

Үй тапсырмасын тексеру (әңгімені оқу,   № 9, 10 тапсырмаларды орындау –  бағалау)

Жаңа сабақ :

 Мұхтар Мағауин – ғалым ретінде де, жазушы ретінде де танымал  тұлғаның бірі.

1940 жылы Семей облысы Шұбартау ауданында туған.

1962 жылы Қазақ Мемлекеттік  университетінің филология факультетін бітіріп, аспирантурасына түседі.

Шығармалары

• повестер
• романдар
• ғылыми шығармалары

Шығармаларының басты тақырыбы: халық тарихы

Тапсырма Мұхтар Мағауин кім? – сұраққа жауап жазу., класстер жасау

( 93  бет бойынша) – оқулық, 103 бет- хрестоматия

Тапсырма: жазушы туралы  жазған басқа белгілі адамдардың ой-пікірлермен  таныстыру үшін 3-4 топқа бөлініп, 103 -107 беттердегі- хрестоматия бойынша жұмыс жасау.( кім жазған? Автор туралы не білесіңдер?)

Бекіту:

               Мұхтар Мағауин кім ?

             Қандай шығармаларын білесіңдер?

            Өмірбаяны туралы не айтасыңдар?

                ғылыми шығармалары қалай аталған?

        Үйде: класстер бойынша әңгімелеу,   шығармаларын толықтыру

Қорытынды: бағалау,  қоштасу

№ 30-31  сабақ  тақырыбы:        «Бір атаның балалары».         7 сынып

Мақсаты: :      Мұхтар Мағауин шығармашылығы туралы түсінік беру

Міндеттері:       Мұхтар Мағауин шығармашылығы туралы білімдерін ұлғайту,  адамгершілікке, жазушы  шығармашылығына  қызығушылыққа тәрбиелеу , ҰОС туралы түсініктерін ұлғайту.

Құралдар: Мұхтар Мағауин суреті,  оқулық, ҰОС суреттері

Сабақ түрі: аралас

Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, тарих

Сабақ барысы:

Ұйымдастыру кезеңі : сәлемдесу, сабаққа дайындықтарын тексеру(оқулық, қалам, дәптер)

Үй тапсырмасын тексеру

Сұрақ –жауап :               Мұхтар Мағауин кім ?

Қандай шығармаларын білесіңдер?

Өмірбаяны туралы не айтасыңдар?

ғылыми шығармалары қалай аталған?

Жаңа сабақ :

«Бір атаның балалары»  әңгімесі туралы автордың кіріспе сөзімен танысу

        Ұлы Отан Соғысы туралы не айта аласыңдар?

       Қазақстан батырлары туралы білесіңдер ме?

      Біздің  мектеп кімнің атында?

       П.П.Корниенко деген кім?

       Ұлы Отан Соғысы тек солдаттар үшін ғана қиын кезең болған жоқ, барлық халықтар үшін де фашизм жақсылық әкелген емес. Бүгінгі біз танысатын Мұхтар Мағауиннің  «Бір атаның балалары» әңгімесі де осы кез туралы. Зейін қойып тыңдайық, соңынан сұрақтарға жауап бересіңдер.

• әңгіменің 1 бөлімі «Бастау» - мен танысу. (кезекпен оқу)
• оқиға қай жылдары болған?
• Ауылға кімдерді әкелді?
• Балаларды кім бірінші таңдауға мүмкіншілік алды?
• Ахмет ата неге Зигфридті таңдап алды?
• Халық неге оның таңдауына таң қалды?
• Бәкең ата неге бала алғысы келмеді?

Тапсырма:

Жауаптарын берген  соң шығармадағы кейіпкерлердің аттарын жазғызып алғызу

1 бөлімін  «Зигфрид Ахметұлы» - оқыған соң сұрақ-жауап жүргізу:

- Ахмет ата қандай той жасады?

- көңіл көтеру үшін не ұйымдастырылды?

- ұлттық ойындар туралы не білесіңдер?

- әңгімедегі балалардың ұлты қандай еді?

- Қазақстанда басқа да қандай ұлттар тұрады?

- әңгіменің басты тақырыбы қандай деп ойлайсыңдар?

Бекіту:

               Мұхтар Мағауин кім ?

             Қандай шығармаларын білесіңдер?

            Өмірбаяны туралы не айтасыңдар?

            «Бір атаның балалары»- шығармасының тақырыбы қандай? – 105 бет №6 тапсырманы орындау, жауабын жазып алу.

        Үйде: әңгімені қайта оқу, отбасы туралы, достық туралы мақалдар жинап әкелу, жаттау.

Қорытынды: бағалау,  қоштасу

№ 32 сабақ  тақырыбы:                            Қадыр Мырза Әли.                  7 сынып

Мақсаты: :      Қадыр Мырза Әли шығармашылығы туралы түсінік беру

Міндеттері:       Қадыр Мырза Әли шығармашылығы туралы білім беру,   атақты ақын   шығармашылығына  қызығушылық тәрбиелеу , өз бетімен жұмыс жасауға, мәнерлеп оқуға жаттықтыру.

Құралдар: Қадыр Мырза Әли суреті,  оқулық, хрестоматия

Сабақ түрі: аралас

Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, бейнелеу

Сабақ барысы:

Ұйымдастыру кезеңі : сәлемдесу, сабаққа дайындықтарын тексеру(оқулық, қалам, дәптер)

Үй тапсырмасын тексеру (әңгімені қайта оқу, отбасы туралы, достық туралы мақалдар жинап әкелу, жаттау)

Жаңа сабақ :

Қадыр Мырза Әли  - қазіргі қазақ әдебиетінің поэзия жанрында өзіндік орны бөлек үлкен ақын. Оның  философиялық мәні  терең, тілі бай,  ойлы өлеңдері халыққа кең танымал. Ақынның 30 шақты кітаптары шыққан.  Өлеңдері бірнеше тілдерге аударылып, шет елдерге танымал. Ақын 100 деген  әндерге өлең жазған.                         

                                              Шығармалары

• «Домбыра» жинағы – 1979 жыл
• «Мәңгі майдан» - 1992 жыл
• 3 және 12 томдық шығармалар жинағы бар

Тапсырма : Қадыр Мырза Әли? – сұраққа жауап жазу, класстер жасау

( 106  бет бойынша) – оқулық

Тапсырма:шығармаларының атауларын жазу ( оқулық, хрестоматия)

Тапсырма: «Алатау»- 101б, хрестоматия – мәнерлеп оқу, түсінгенін сурет арқылы көрсету (Алатау тауының әдемілігін,т.б. бейнелеу)

Бекіту:

               Қадыр Мырза Әли кім ?

             Қандай шығармаларын білесіңдер?

            Өмірбаяны туралы не айтасыңдар?

        Үйде: класстер бойынша әңгімелеу, «Алатау»- 101б, хрестоматия – мәнерлеп оқу

Қорытынды: бағалау,  қоштасу

                                                         С А Б А Қ  № 1

Тақырып :  Кіріспе сабақ. Ежелгі дәуір әдебиеті.

Сабақ мақсаты:

1.Білімділік : оқушылардың  7 сыныпта өткен  тақырыптар бойынша білімдерін жүйелеу,  

                        қалыптастыру, кеңейту,жан-жақты жетілдіру,бекіту, қазақ әдебиеті

                        тарихы бойынша білімдерін толықтыру.

2.Дамытушылық: оқушылардың тапқырлық, іздемпаздық қасиеттерін қалыптастыру, ой-өрісін  кеңейту, логикалық ойлау, есте сақтау,ауызекі сөйлеу қабілеттерін мәтінмен                               жұмыс істеу арқылы дамыту.

3.Тәрбиелік: қазақ халқының ежелгі дәуір әдебиетінің  шығармаларын  мақтан                       тұтуға,әдептілікке,адамгершілікке,имандылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың типі: өткен тақырыптарға сүйене отырып, жаңа білімді меңгерту сабағы.

Сабақтың әдісі: ынталандыру әдісі,сұрақ-жауап,әңгімелеу,мәтін,қосымша әдебиетпен жұмыс.

Оқыту формалары: жеке,жұппен,өздік,топпен жұмыс,тірек сызбалар жасау.

Сабақтың көрнекілігі мен

техникалық жабдықтары: қазақ халқының ежелгі дәуір әдебиетінің шығармалары бойынша кітап  көрмесі.

Пәнаралық байланыс: қазақ тілі,орыс әдебиеті

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі: амандасу, сынып кезекшісімен әңгімелесу, оқушыларды түгендеу, сабақ

                                      тақырыбы мен мақсатын айту.

I.Сабаққа  қызығушылық  туғызу. Ой қозғау (побуждение).

1. «Ежелгі дәуір әдебиеті» дегенде ойымызға қандай ассоциация келеді ? – 1 топ.
2. Ежелгі дәуір әдебиетіне қандай шығармалар жатады? кластер арқылы көрсету – 2 топ.

Мұғалім: - Ежелгі дәуір мен орта ғасырлар әдебиеті ескерткіштерінен бізге жеткендері аз емес. Оларда елдік, ерлік, адамгершілік тақырыптарымен бірге білім алуға шақыру басты әңгіме болады. Көне дәуір мұраларының мағынасы тым терең, олардың авторы әрі ақын, әрі ойшыл болып танылады.

1. II. Мәнін түсіну (ұғу) – осмысление.
2. Өздік жұмыс – мәтінмен танысу. Оқулық бойынша 4 -5 бет. «Кіріспе» атты мәтінді өзара оқып

    шығу. Жаңа сөздерді тауып,мазмұнын ашу, сөздіктерге жазу. Мәтіннің мазмұнын түсіну.

2. Жұппен жұмыс: «Оғызнама» дастаннан үзіндіні оқып, 8 б. сұрақтарға жауап беру.

III.  Балардың ой-пікірлерін тыңдау, бағалау - рефлексия .

«Инсерт» стратегисы бойынша сабақта алған білімдерің көрсету.

Үйге тапсырма: «Оғызнама» мәнерлеп оқу.

С А Б А Қ  № 2

Тақырып :  Кіріспе сабақ. Ежелгі дәуір әдебиеті. Әл- Фараби.

Сабақ мақсаты:

1.Білімділік : оқушыларға Әл- Фараби өмірі мен шығармашылығын таныту арқылы оның ақындық тұлғасы мен философиялық ойларынан нәр алу;

2.Дамытушылық: оқушылардың тапқырлық, іздемпаздық қасиеттерін қалыптастыру, ой-өрісін  кеңейту, логикалық ойлау, есте сақтау,ауызекі сөйлеу қабілеттерін мәтінмен                                жұмыс істеу арқылы дамыту.

3.Тәрбиелік: Әл- Фараби шығармаларын  мақтан тұтуға, әдептілікке, адамгершілікке, имандылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың типі: өткен тақырыптарға сүйене отырып, жаңа білімді меңгерту сабағы.

Сабақтың әдісі: ынталандыру әдісі,сұрақ-жауап,әңгімелеу,мәтін,қосымша әдебиетпен жұмыс.

Оқыту формалары: жеке, жұппен, өздік, топпен жұмыс, тірек сызбалар жасау.

Сабақтың көрнекілігі мен техникалық жабдықтары: қазақ халқының ежелгі дәуір әдебиетінің шығармалары бойынша кітап  көрмесі.

Пәнаралық байланыс: қазақ тілі,орыс әдебиеті

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі: амандасу, сынып кезекшісімен әңгімелесу, оқушыларды түгендеу, сабақ тақырыбы мен мақсатын айту.
2. Үй жұмысын тексеру: «Оғызнама» мәнерлеп оқу.
3. Жаңа сабақ:

I.Сабаққа  қызығушылық  туғызу. Ой қозғау (побуждение).

1. Бұрын Әл- Фараби туралы  тақырыптарды  өткендіктен,сынып оқушылары «Инсерт» стратегиясы   арқылы білімдерін қайталайды, жүйелейді,толықтырады.

1. II. Мәнін түсіну (ұғу) – осмысление.
2. Өздік жұмыс – мәтінмен танысу. Оқулық бойынша 9 бет.
3. Жұппен жұмыс: 9-10 б. Өлеңдерін оқып шығу, сұрақтарға жауап беру.

III.  Балардың ой-пікірлерін тыңдау, бағалау - рефлексия .

     Сұрақ –жауап.

Үйге тапсырма: «Әбу Насыр әл-Фараби мұрасы» атты реферат дайындау.

                                                                С А Б А Қ  №3

Тақырып: Жыраулар поэзиясы. Күлтегін.

Сабақ мақсаты:

1.Білімділік: Күлтегін жырының идеялық мазмұнын, көркемдік ерекшелігін меңгерту.

2.Дамытушылық: әңгімелесу,салыстыру,жалпылау әдіс-тәсілдер арқылы оқушылардың

  ойлау қабілеттерін,тілін дамыту.

3.Тәрбиелік: қазақ ежелгі дәуір әдебиетінің шығармаларын білу, мақтан ету,оқушылар

  арасындаға адамгершілік, сыйластық тәрбиелеу .

Сабақтың типі: жаңа білімді меңгерту сабағы.

Сабақтың әдістері: әңгімелесу,сұрақ-жауап,мәтінмен,көрнекілікпен жұмыс

Оқыту формалары: жеке,топпен,өздік,тірек сызбалар жасау, т.б.

Сабақтың құрал-жабдықтары: компьютер,теледидар,бейнематериалдар,кітап көрмесі.

Пәнаралық байланыс: тарих, музыка, сурет,орыс әдебиеті.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі: амандасу,сынып кезекшілерімен тіл дамыту жұмысы, сабақтың тақырыбы мен мақсатын айту.

2.Үй жұмысын тексеру: «Әбу Насыр әл-Фараби мұрасы» атты реферат тындау.

3. Жаңа сабақ:
4. Мұғалімнің сөзі:

- Орхон-Енисей  ескерткіштері Монғолиядағы Орхон және Енисей өзендері жағасынан табылдықтан солай аталған. Орхон-Енисей  ескерткіштерін алғаш тапқандар: швед офицері Иоганн Страленберг және орыс ғалымы Н.М.Ядринцев. Олар тастарға ойып көне түркі тілінде жазылған.1893 жылы Дания ғалымы Вильгелм Томсен Орхон-Енисей өзендері  бойынан табылған ескерткіштердегі құпия жазуды кілтін ашқандығын хабарлады. Ғалымның ең алдымен оқыған сөздері «тәңірі», «түрік» деген сөздер екен. Ал орыс ғалымы  В.Радлов мәтінді орыс тіліне тәржімалаған. Онда VІ-VІІІ ғасырлардағы  алып держава – Түрік қағанатының құрылуы, оның Күлтегін сияқты даңқты қағандарының ерлігі жайында баяндайды. Күлтегін ескерткішінің көшермесі 2001жылы Астана қаласына әкелінген.

I.Ой қозғау – побуждение

   Сынып оқушылары   «Күлтегін»  түсініп оқып шығады.

1 топ –мәтінді оқып,мазмұнын айтуға дайындалады

2 топ – мәтін бойынша 1-3 сұрақтармен жұмыс істейді, өз пікірлерін айтады.

1. II. Жаңа тақырыптың мағнасын ашу – осмысление

  Сұрақтармен жұмыс:

1. «Түрік халқы үшін түн ұйықтамадым, күндіз отырмадым» деген сөздердің патриоттық мәнін айтыңдар. – 1 топ оқушылары.
2. Татулық, достық туралы қалай көрсетеді. – 2 топ оқушылары.

III. Балалрдың ой-пікірлерін білу, анықтау – рефлексия.

1. 1. «Инсерт» стратегисы бойынша сабақта алған білімдерің көрсету.

Үйге тапсырма: «Күлтегін» мәнерлеп оқу, 6 бет 7 сұрақ

                                                           С А Б А Қ № 23

Тақырып:  Ғ.Мүсіреповтің өмірбаяны, еңбегі туралы әңгімелесу.

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Қазақстанның белгілі жазушысы Ғ.Мүсіреповтың өмірбаяны мен шығармашылығы туралы білімдерін толықтыратын мағлұматтар алады;
2. Дамытушылық: өзінің ойын жүйелі түрде, дәлелді жеткізуге,сұрақтарға нақты жауап беру,бір-бірімен сұхбаттасуға дағдыландыру. Сөздік қорын молайту.

3.Тәрбиелік: Ғ. Мүсіреповтың шығармашылығына қызығушылық туғызуға баулу

Сабақтың типі: жаңа тақырыпты меңгерту

Сабақта қолданатын әдіс-тәсілдер: сұрақ-жауап, әңгімелесу,сын тұрғысынан оқу мен жазу технологиясының стратегияларын қолдану, баяндау.

Көрнеклік құралдар: Ғ.Мүсіреповтың суреті, жазушы туралы айтылған пікірлер, кітап

                                        көрмесі, газет-жорналдар материалдары.

Сабақ барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: амандасу,оқушылардың сабаққа даярлығын бақылау,орындарына

                                           отырғызу,сабақ тақырыбы мен мақсатын айту.

2.Мұғалімнің кіріспе сөзі:

    Балалар, сіздер Ғ.Мүсіреповтың өмірі мен шығармашылығы туралы мәліметтерді 6 сыныпта  алдыңдар. Кәнеки,кім айталады:

 - 6 сынып оқулығында Ғ.Мүсіреповтың қандай әңгімесімен таныстық? («Тимка-Димка»)

Ал бүгінгі  сабақ барысынды сендер Ғ.Мүсіреповтың шығармашылығындағы тағы бір нақты тақырып орын алғандығын көресіңдер.

1. Сабақтың тақырыбына қызығушылығын туғызу –побуждение.

  «Инсерт» стратегиясы арқылы Ғ.Мүсіреповтың өмірбаяны мен шығармашылығы туралы   

  кестені толтырыңдар.

1. Сабақ тақырыбының мазмұнын ашу – осмысление.

    1 топ – 67-68 бетте берілген мәтінді оқып, орыс тіліне аудару.

    2 топ – мәтін бойынша 5-6 сұрақ құрастыру

    3 топ – «Жазушының ең құдретті тақырыбы» деген сұрақ бойынша ассоциация

                  құрастыру.  

III. Оқушылардың ой-пікірін білу – рефлексия.

       Әр топтың оқушылары өздеріне берілген тапсырма бойынша жауап береді, тақтаға

    шығып, тірек сызбаларын көрсетіп,әңгімелейді.

Мұғалімнің сөзі: балалар, сабақ тақырыбында Ғ.Мүсіреповтың еңбегі туралы әңгімелеу деген тақырып тұр. Осы сұрақ бойынша «Ғ.Мүсіреповтың еңбектері»деген тақырып бойынша баяндама жасап келген оқушы баяндап береді.

3.Мұғалімнің қорытынды сөзі: балалар, бүгін сабақ барысында Ғ.Мүсіреповтың ең құдретті

                                                         тақырыбы – Ана тақырыбы дедік қой, сондықтан:

*Үйге тапсырма: «Өлемді женген ана» деген мәтінмен танысып келу керек.

                                 «Ана» тақырыбы – қазақ әдебиетінде, бейнелеу өнерінде деген тақырып  

                                 бойынша шағын баяндама жасап келу.

*Бағалау. Топ спикерлері оқушыларға баға береді.  Мұғалім түсінік беріп өз бағасын қояды.

                                                 С А Б А Қ  № 24,25

Тақырып: «Өлімді женген ана».

1- ші сабақ.

Сабақтың мақсаты:

1.Біліміділік: мәтінді сын тұрғысынан ойланту ароқылы меңгерте отырып,ана туралы түсініктерін кеңейту,өз ойларын ортаға салу.

2.Дамытушылық: еріктілікті дамыту,қабілеттілігін,таным мүмкіншілігін арттыру,топта,жекелеп жұмыс істеуге үйрету;

3.Тәрбиелік: ата-анасын құрметтеуге тәрбиелеу.

Сабақтың типі: аралас сабақ

Сабақта қолданатын әдіс-тәсілдер: әңгімелесу,сұрақ-жауап,ән тыңдау, сын тұрғысынан оқу

                                                                және жазу технологиясының стратегиялары.

 Көрнекілік құралдар:ана туралы нақыл сөздер,мақал-мәтелер, ардақты,есімдері кеңшілік елге

                                       танымал аналардың суреттері, М.Горькийдің  «Мать» романы, ана туралы

                                      әңгімелері.

Пәнаралық байланыс: ән-күй,тарих,бейнелеу өнері сабағы, орыс әдебиеті.

Сабақ барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: амандасу,  оқушылардың сабаққа даярлығын тексеріп,орындарына

                                           отырғызу, оқушыларды түгендеу,сабақ тақырыбы мен мақсатын айту.

 Үнтаспадан «Ана туралы жыр» әні баяу шырқап тұрады

1. Сабақ тақырыбына қызығушылық туғызу – побуждение.

  «Ана» деген сөзді айтқанда ойға қандай ассоуиациялар келеді ? Ассоциация құрастыру.

1. Сабақ тақырыбының мазмұнын ашу – осмысление.

   Мәтіннің 1 бөлімімен жұмыс жасау. Алдын ала берілген тапсырма бойынша:

   1 топ – « Ақсақ Темірдің бейнесін суреттеген жерді мәтіннен тауып, дауыстап оқу керек.

                 Дәптерге Ақсақ Темірге мінездеме жазу.

   2 топ – әйел-ананың құдреті туралы айтылған бөліктерді тауып,дәптерлерге жазу.

   3 топ – мәтіннің мазмұнын айтуға дайындалу.

III. Оқушылардың ой-паікірін білу – рефлексия.

    Оқушылар топ – топ болып берілген өз беттерімен жасаған жұмыстары  туралы 

                                    әңгімелейді. Дәптерге жазылған мінездеме мен ана туралы сөздерді

                                    оқиды. Мәтіннің мазмұнын айтады.

    2-3 оқушы кітап көрмесі туралы әңгімелеп береді.

    1-2 оқушы «Ана тақырыбы бейнелеу өнерде» деген тақырып бойынша баяндайды.

    2-3 оқушы ана туралы мақал-мәтелдерді оқып мазмұнын түсіндіреді.

2. Сабақты қорытындау.

3. Бағалау.

4.Үйге тапсырма: «Өлімді женген ана» мәтінің 2-ші бөлігін оқып келу.

                                                 * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

2 – ші сабақ.

1. Оқушылардың сабақ тақырыбына деген қызығушылығын ояту – побуждение.

    «Бес жол өлең» стратегиясы. Оқушылар екі топқа бөлініп,

      «Ана» және «Темір» деген сөздер бойынша  бес жол өлең жазады.

1зат есім

2 сын есім                

3 етістік

4 сөзден тұратын сөйлем

5 зат есім-синоним (1-ші сөзге сәйкес)

II.Сабақ тақырыбының мазмұнын ашу – осмысление.

   Ұжымдық жұмыс:  79 б. берілген 1-11 сұрақтарға жауап беру.

   Топпен жұмыс.Тапсырмалар:

1 топ – мәтінді М.Горькийдің шығармасымен салыстырып оқу.

2 топ – мәтін бойынша жоспар құрастыру

3 топ – жоспарға сүйеніп, мазмұнын айту.

III. Оқушылардың ой-пікірін білу – рефлексия.

      Оқушылар  берілген тапсырмалар бойынш өз пікірлері мен ойларын ортаға салады. 

* Мұғалімнің қорытынды сөзі:

      Ғабит Мүсірепов өзінің қоғамдық,публицистік,журналистік,сыншылдық қызметімен де туған халлқының мәдениетінің дамуына зор қызмет  сіңірген адам. Алайда қазақ халқы оны үлкен суреткер жазушы деп таниды,көркем сөздің хас шебері деп біледі,құрмет тұтады.

   Ол бірнеше мәрте Қазақ КСР Жоғары Кеңесінің, бір рет КСРО Жоғары Кеңесінің депутаты және Қазақ КСР Жоғары Кеңесінің төрағасы болып сайланды. Екі мәрте Ленин орденімен және Еңбек Қызыл Ту ордендерімен марапатталған . Қазақ даналары айтқандай,- жақсының аты өлмейді,ғалымның хаты өлмейді. Қазақ әдебиетінің іргетасын қалаушылардың бірі болған Ғ.Мүсіреповтың есімі өшпейді.

* Бағалау.

* Үйге тапсырма: М.Мақатаевтың  «Менің анкетам» деген өлеңін жаттап келу.   

                                 Бақылау тест тапсыру үшін өткен тақырыптарды қайталап келу. 

С А Б А Қ № 26

Тақырып: М.Мақатаев. Бақылау тест.

Сабақ мақсаты:

1.Білімділік: М.Мақатаевтың әдеби мұрасымен таныстыру, « Өмір сүрейік алмасып» өлеңін

                        талдау.  

2.Дамытушылық: оқушылардың ізденушілік қабілетін дамыту,ғылми  ізденіске

                                  дағдыландыру

3.Тәрбиелік: адамгершілікке,оқуға,сапалы көзқарасқа мемлекеттік тілге деген

                        сүйіспеншілік,қызығушылығын арттыру.

Сабақтың типі: жаңа сабақ

Сабақта қолданатын әдіс-тәсілдер: сұрақ-жауап,жұптық,ұжымдық,әңгімелесу,сын   

                                                                 тұрғысынан оқу және жазу стратегиялары.

Көрнекілік құралдар: ақынның суреті,М.Мақатаевтың шығармаларының көрмесі, үнтаспа,

                                        М.Мақатаевтың өлеңдеріне жазылған әндер.

Пәнаралық байланысы: ән-күй,тарих,қазақ тілі.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: амандасу,кезекшілермен әңгімелесу,сабақтың тақырыбы мен

                                            мақсатын айту.

                                                                                              «Жазылар естеліктер мен туралы»    

                                                                                                                                       (М.Мақатаев)

2.Сабақ алдында М.Мақатаевтың сөзіне жазылған  «Сәби болғым келеді» әні баяу

                                                                                               орындалып тұрады.

    Осы ән орындау фонында (алдына ала берілген тапсырма) «Менің анкетам» деген өлең 

    жатқа оқылады.

3.Мұғалім сөзі:

    Қазір Мұқағалидың аты аталмайтын күн жоқ. «Жазылар естеліктер мен  туралы» деп сонау еленбей жүрген ерте кезеңде өзі айтқандай бүгінде Мұқағали мұрасы кеңінен жарық көріп, оның екі томдық,үш томдық,50,60,ал биыл ақынның 78 жылдығы аталып өтті.

4. Сұрақ-жауап: - М.Мақатаевтың шығармашылығымен сендер бірінші рет қай сыныпта

                                  таныстыңдар?   (5 сынып)

                               - Ал ақынның қандай өлеңімен таныстыңдар? («Үш бақытым»)  

Олай болса осы  5 сыныпта өткенімізді еске алайық.

I.Сабақ тақырыбына қызығушылық ояту – побуждение.

  1 топ – «Инсерт» стратегиясының кестесін құрастырады

1. Сабақ тақырыбының мәнін түсіну – осмысление:

      1 топ - өліңді мәнерлеп оқуғға дайындалады, сөздік жұмыс жүргізеді

      2 топ - өлеңге талдау жасайды мына сұрақтар бойынша:

      - ақын қайынға не дейді?

      - ақын қайыннан не туралы сұрайды?

      - қайында неше жүрек?

      - ақын өз жүрегі туралы не дейді?

      - неліктен ақынның жүрегі абыржиды?

      - көктемде қайын қалай өзгереді?

      - не себептен ақын қайынға «өмір сүрейік алмасып» дейді? 

      - өлеңнің бас идеясы  мен тақырыбы неде?

3 топ – М. Мақатаевтың «Өмір сүрейік алмасып» өлеңіне «Венн шеңберлерін құрастырады:

III. Оқушылардың ой-пікірлерін білу – рефлексия.

       Әр топ сабақ барысында  өз беттерімен жасаған тапсырмалары бойынша әңгімелейді.

5. Сабақ қорытындысы:

    Мұғалімнің сөзі.

  М.Мақатаевтың шығармашылығының негізгі де өмірлік тақырыбы - өмір мен өлім болған.Осы тақырыпқ ол өмірінің соңғы күніне дейін берік болған. Ақын өмірді сүе білген, өзі де ақындық атыда мәңгілік туған жерінде  ағаш, құс  болып қалса екен деп армандаған. Сондықтан да ол өзін табиғатпен бірге екенін, адам табиғатсыз, табиғат адамсыз болу мүмкін емес деген ой қозғайды.

   Біздің бүгінгі сабағымыздың эпиграфы « Жазылар  естеліктер мен туралы» деген ақыннң өзі айтқан сөздері бекер алынбағанына көздерің жеткен шығар. XXI ғасырда М.Мақатаевтың шығармашылығы,өлеңдері екінші рет өмірге келгендей, жаңаша танылып, оқырмандарды терең философиялық ойларға жетелейді. М.Мақатаевтың өлеңдері ешқашан өшпейді,олар мәңгілік, олар біздің бірнеше ұрпақтарымызды қызықтырады, бай тілімен, нәзік лирикасымен оқи беруге-оқи беруге ынталандырады деп үміттемін.

* «Есіңе мені алғайсығ» атты М.Мақатаевтың әні орындалады.

6. Бағалау.

7.Үйге тапсырма: «Өмір сүрейік алмасып» өлеңін жаттап келу.

* Келесі сабақ «Олжас Сүлейменов» тақырыбына байланысты алдын ала тапсырмалар:

1. Олжас Сүлейменотың өмірі мен шығармашылығы туралы баяндама жасау.

2. О.Сүлейменовтың қоғамдық қызметі туралы,яғни «Невада –Семей» халықаралық қозғалысының

    төрағасы ретінде атқарып кележатқан жұмысы туралы баяндама.

                                                           С А Б А Қ  № 27, 28

Тақырып: О.Сүлейменов.

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік: жалпы Олжас Сүлейменовтың өмірі мен шығармашылығы, қоғамдық қызметі         

                        туралы мағлұмат беру; ақынның шығармаларымен таныстыру,олеңдерінің негізгі

                        тақырыптары бойынша мәліметтер беру;

2.Дамытушылық:сөздік қорын молайту, баяндама бойынша өз ойларын еркін жеткізе білуге

                                 дағдыландыру, мәнерлеп оқу қабілеттерін арттыру;

3.Тәрбиелік: Отанды сүюге,туған жерді аялауға,қорғауға тәрбиелеу.

Сабақтың типі: жаңа тақырыппен таныстыру

Сабақтың түрі:дәстүрлі, аралас

Сабақтың әдіс-тәсілдері: баяндау, сұрақ–жауап, әңгімелесу,

Сабақтың көрнекілік құралдары: О.Сүлейменовтың суреті,кітап көрмесі,»Невада-Семей»

                                                               қозғалысы туралы газет-жорналдар материалдары,видео-    

                                                               фильм т.б.

Пәнаралық байланыс: тарих, география, қазақ тілі,

Сабақ барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі: амандасу, оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру,орындарына

                                            отырғызу, кезекшілермен әңгімелесу, сабақтың  тақырыбы мен

                                            мақсатын айту.

2.Үй тапсырмасын тексеру:  оқушылардың М.Мақатевтың «Өмір сүрейік алмасыпә деген өлеңін

                                                  жаттап келгендігін тексеру.

* Мұғалімнің кіріспе сөзі.

1. Сабақ тақырыбына қызығушылық туғызу – побуждение.

   *  Алдын ала берілген тапсырмалар бойынша  оқушылардың баяндамаларын тыңдау.

Ұжымдық жұмыс:

1.Баяндама тыңдау барысынды, хронологиялық кесте толтыру

1. II. Сабақтың тақырыбын ашу – осмысление.

     Топпен жұмыс:

1 топ – қазақтың ұлттық ойындары туралы әңгіме дайындау

2 топ  - «Арғымақ» олеңін мәнерлеп оқу, мазмұнын түсіну. Арғымақ деген сздің мағынасын 

              ашу  (сөздік арқылы). 98б. Сұрақтарға жауап дайындау.

3 топ – «Қыз қуу» һлеңін мәнерлеп оқу,мазмұнын түсіну, 99б. Сұрақтарға жауап дайындайды.

III. Оқушылардың ой-пікірін білу – рефлексия.

     Оқушылар берілген тапсырмалар бойынша әңгімелейді,өлеңдірді мәнерлеп оқиды.

3.Сабақ қорытындысы. Мұғалімнің сөзі.

4..Бағалау.

5.Үй тапсырмасы. «Арғымақ» атты өлеңді жаттап келу.

                                                        С А Б А Қ  № 29

Тақырып: Қ.Мырзалиев.Тест.

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік: Қ.Мырзалиевтың өмірі мен шығармашылығы туралы мәліметтер беру,оқушылардың

                        таным-дүниесінің кеңейту,сабақ тақырыбы бойынша алған білімдерін жан-жақты  

                        жетілдіру;

2.Дамытушылық: оқушының тапқырлық,ізденімпаздық қасиеттерін қалыптастыру,ой-өрісін

                                  кеңейту,логикалық ойлау,есте сақтау,ауызекі сөйлеу қабілеттерін сын

                                  тұрғысынан оқу және жазу технологиясы арқылы дамыту;

3.Тәрбиелік: қазақ халқының қонақжәйлығын көрсете отырып,азаматтық борышын өтеуге,

                       әдептілікке,адамгершілікке,имандылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың типі: жаңа тақырыпты меңгерту

Сабақтың түрі: дәстүрлі

Сабақтың көрнекілік құралдары:

Сабақтың әдіс-тәсілдері:

Пәнаралық байланыс:

Сабақ барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: амандасу,оқушылардың сабаққа даярлығын бақылау,орындрына

                                            отырғызу, кезекшілермен әңгімелесу,сабақтың тақырыбы мен мақсатын

                                             айту.

I.Сабақ тақырыбына қызығушылық ояту – побуждение.

  1.Ұжымдық жұмыс: «қонақ» деген сөзге  «Ассоциация» құрастыру. 

2. «Қазақтарды шетелдік қонақтарға таныстыру» деген Қ.Мырзалиевтың өлеңін оқып шығу.

1. Сабақ тақырыбының мазмұнын ашу – осмысление.

   1 топ – өлең мәтінінен қазақ халқының «бейнесін өз сөздеріңмен мәтінге сүйеніп сипаттап

                көріңдер.

   2 топ -  өлеңнен қазқ халқының қандай ұлттық ойынын кездестірдіңдер, қысқаша сол ұлттық

                ойындар туралы әңгімелеп беріңдер.

   3 топ -  өлеңнен тілге байланысты қанатты сздерді туып, дәптерлерге жазу.  

III. Оқушылардың ой-пікірлерін білу – рефлексия.

   *  Берілген тапсырмалар бойынша оқушылар әңгімелейді.

* Сабақ қорытындысы.

             Мұғалімнің сөзі: балалар,міне сендер ақын Қ.Мырзалиевтың өлеңінен қазақтың қонақжайлығы туралы оқып білдіңдер, былай қарғанда  күнделікті өздеріңнің өмірлеріңде отбастарыңа қонақ келсе әке-шешелерің  қонақты қалай қарсы алатынын көріп жүрсіңдер.

Ал, ақынның : Қазақ осы:

                          Ағыл – тегіл,

                          Көл – көсер - , деген шумақтарын түсінесіңдер? Өз ойларыңды айтыңдар.

Қ.Мырзалиев өз шығармасында қазақ халқының қонақжайлығы туралы әзіл тілде суреттеп тұрғандай ой туғызады. Ал шыңдап айтсақ қазақ халқының көңілінің ашықтығы, кеңдігі туралы, ел басына қиындық түскенде бір тілім нан бөліскені жайында жазылған шығармаларды білесіңдер ме? Ондай тақырыпқа арналған әңгімелер мен повестер туралы біз әңгімеледік қой.Кәнеки, естеріңе түсіріңдер сол шығармалдың аттары мен оларды жазған авторлардың аты-жөнін.

(«Қадірлі қонақ» Ғ.Мұстафин, «Бір атаның балалары» М.Мағауиын).

* Бағалау.

* Үй тапсырмасы. «Туған жерім» атты шығарма жазуға дайындалып келу. Қосымша материалдар

                                   жинап келу, жоспар құрасытырып келу.                                                   

                                                             Тест сауалдары.

1.Олжас Сүлейменов қай жылы туды?

      а) 1945ж.

      б) 1835ж.

      в) 1935ж.

2. Мақалды толықтыр:

Үйренер нәрсең - ...

      а) білім мен мейрімділік

      б) жалқаулық пен жамандық

      в) қасқыр мен түлкі 

   3.Ж.Баласағұн мен Ахмед Йгүнеки  нешінші ғасырларда өмір сүрген?

  а) XII

  б)   XIV

   в)  XV

4.О.Сүлейменов қай қалада туған?

   а) Атырау

   б) Қарағанды

   в) Алматы

5. Мақалды толықтыр:

 Адам досымен,

 Ағаш ... мықты.

а) тамырымен 

б) жапырағымен

в) бұтағымен

6. Мына өлеңдердің қайсысын Абай Гетеден аударды?

а) «Желсіз түнде жарық ай»

б) «Қараңғы түнде тау қалғып»

в) «Көзімнің қарасы»

6. Мағжан Жұмабаев қандай шығарма жазды?

    а) «Көкшетау»

    б) «Сұлушаш»

    в)  «Сағындым»

7. «Сегіз қырлы,бір сырлы» тұрақты тіркесінің мағынасы:

    а) шебер

    б) жан-жақты

    в) момын

8. «Қазақтарды шетелдік қонақтарға таныстыру» өлеңін жазған кім?

    а) Қ.Қайымов

    б) Қ.Мырза Әли

    в) О.Сүлейменов.

9. Жұмбақтың шешуін тап.

    Тоғыз белбеу, қос жібек

    Екі мұрын, бір шүмек

    а) домбыра

    б) самаурын

    в) шапшаң

10. Қозы Көрпеш-Баян сұлу кесенесі қай жерде?

     а) Балқашта

     б) Аягөзде

     в) Ертісте

                                                             С А Б А Қ № 30

Тақырып: Шығарма « Туған жерім»

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік:

2.Дамытушылық:

3.Тәрбиелік:

Сабақтың типі:

Сабақтың түрі:

Сабақтың әдіс-тәсілдері: баяндау,мәнерлеп оқу,сөздік жұмыс, сұрақ – жауап,

Сабақтың көрнекілік құралдары: Қ.Мырзалиевтың суреті,кітап көрмесі,ақын туралы пікірлер.

Пәнаралық байланыс: қазақ тілі,тарих.

Сабақ барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: амандасу,оқушылардың сабаққа даярлығын бақылау,орындрына

                                            отырғызу, кезекшілермен әңгімелесу,сабақтың тақырыбы мен мақсатын

                                             айту.

I.Сабақ тақырыбына қызығушылық ояту – побуждение.

  1.Ұжымдық жұмыс: «қонақ» деген сөзге  «Ассоциация» құрастыру. 

2. «Қазақтарды шетелдік қонақтарға таныстыру» деген Қ.Мырзалиевтың өлеңін оқып шығу.

1. Сабақ тақырыбының мазмұнын ашу – осмысление.

   1 топ – өлең мәтінінен қазақ халқының «бейнесін өз сөздеріңмен мәтінге сүйеніп сипаттап

                көріңдер.

   2 топ -  өлеңнен қазқ халқының қандай ұлттық ойынын кездестірдіңдер, қысқаша сол ұлттық

                ойындар туралы әңгімелеп беріңдер.

   3 топ -  өлеңнен тілге байланысты қанатты сздерді туып, дәптерлерге жазу.  

III. Оқушылардың ой-пікірлерін білу – рефлексия.

   *  Берілген тапсырмалар бойынша оқушылар әңгімелейді.

* Сабақ қорытындысы.

             Мұғалімнің сөзі: балалар,міне сендер ақын Қ.Мырзалиевтың өлеңінен қазақтың қонақжайлығы туралы оқып білдіңдер, былай қарғанда  күнделікті өздеріңнің өмірлеріңде отбастарыңа қонақ келсе әке-шешелерің  қонақты қалай қарсы алатынын көріп жүрсіңдер.

Ал, ақынның :  Қазақ осы:

                          Ағыл – тегіл,

                          Көл – көсер - , деген шумақтарын түсінесіңдер? Өз ойларыңды айтыңдар.

Қ.Мырзалиев өз шығармасында қазақ халқының қонақжайлығы туралы әзіл тілде суреттеп тұрғандай ой туғызады. Ал шыңдап айтсақ қазақ халқының көңілінің ашықтығы, кеңдігі туралы, ел басына қиындық түскенде бір тілім нан бөліскені жайында жазылған шығармаларды білесіңдер ме? Ондай тақырыпқа арналған әңгімелер мен повестер туралы біз әңгімеледік қой.Кәнеки, естеріңе түсіріңдер сол шығармалдың аттары мен оларды жазған авторлардың аты-жөнін.

(«Қадірлі қонақ» Ғ.Мұстафин, «Бір атаның балалары» М.Мағауиын).

* Бағалау.

* Үй тапсырмасы. «Туған жерім» атты шығарма жазуға дайындалып келу. Қосымша материалдар

                                   жинап келу, жоспар құрасытырып келу.

                                                        С А Б А Қ № 31

Тақырып: «Қазақтарды шетелдік қонақтарға таныстыру»

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік: оқушылардың өткен тақырып бойынша білімдерін тексеру, жүйелеу,  бекіту.

2.Дамытушылық: оқушының өткен сабақтарды қайталай келіп,ойларын тақырыпқа байланысты

                                  дамытудың,өз ойларын еркін жеткізуді қалыптастыру,қазақ тілінде еркін

                                   сөйлеуге жаттықтыру

3.Тәрбиелік: жас ұрпақты өз халқының салт-дәстүрлері мен әдеп-ғұрпын сыйлауға,аға өсиетіне   

                        адал,білімді болуға тәрбиелеу.

Сабақтың типі: оқушылардың білімдерін бақылау сабағы

Сабақтың түрі: дәстүрден тыс сабақ, «Қыз қуу» ойыны ретінде.

Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап,әңгімелесу, шығармашылық жұмыс

Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, география,

Сабақ барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: амандасу,оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру,отырғызу,

                                            оқушыларды түгендеу,сабақтың тақырыбы мен мақсатын айту.

2.Мұғалмнің кіріспе сөзі.

    Балалар,бүгінгі сабақ ерекше өтетін болады.Бұл сабақта өткен Қ. Мырзалиевтың « Қазақтарды шетлдік қонақтарға таныстыру» өлеңіне байланысты  тақырыпты қайталаймыз. Сабақты «Қыз қуу» ойыны түрінде өткізейік. Сынып 2 топқа бөлінеді:

- қыздар тобы, ұлдар тобы.

Ойынның шарты:

        Егер ұлдар жеңсе,қыздарға біраз зеректік не тапқырлық жетпеді деп санаймыз.

         Егер қыздар жеңсе,ұлдар қыздарды «Қыз қуу» ойында қуып жете алмады деп санаймыз.

                   Сабағымыздың ұраны: «Бір ауыз сөз болса да дауыстап айт,ең бастысы үнсіз

                                                                қалма»

I тапсырма:

Әр топтан 1 оқушы шығып Қ.мырзалиевтың өмірі мен шығармашылығы туралы әңгімелеп береді.  Қайталанбау керек.

II тапсырма.

Мақал-мәтел сайысы.

Бірінші топ мақалдың басын бастаса, екінші топ аяқтайды.

 Мысалы: ұлдар тобы – Оқусыз білім жоқ,  

                қыздар тобы  - Білімсіз күнің жоқ.

Қыздар тобы – Құтты қонақ келсе,

Ұлдар тобы    - Қой егіз туады.

                  Ұлдар тобы – Келгенше қонақ ұялады,

                Қыздар тобы  - Келгесін үй иесі ұялады.  ( Тағыда 2-3 мақал қосуға болады. )      

III. Аудирование.

  Қазақ ұлтық ойындары «Көкпар» мен «Қыз қуу» туралы мәтін оқылады. 2 топ оқушылары мұқият тыңдап, содан соң 1 топ –«Көкпар», 2 топ – «Қыз қуу» мәтіні бойынша есте сақталған мағлұматтарды мәтіннің мазмұнына  сәйкес жазуы керек.

1. Пікірлесу. «Қазақтарды шетелдік қонақтарға таныстыру» өлеңінен алынған:

   « Өнер алды – тіл» деген тақырып бойынша оқушылар өз ойларын айтады.

1. Өлеңді жатқа айту сайысы.

Оқушылар кезектесіп «Қазақтарды шетелдік қонақтарға таныстыру» өлеңінің шумақтарын жатқа айтады.

Сабақ қорытындысы. Мұғалім:

  - Осымен ойын-сайыс сабағымыз аяқталады. Ұлдарда да, қыздар да сабаққа белсенді қатысты. 

     Талаптарың таудай болсын,

     Өнерлерің өрлей берсін,

     Келесі тоқсан құтты болсын,

     Денсаулықтарың мықты болсын.

* Бағалау.

*Үйге тапсырма: Б.Соқпақбаев туралы оқып келу.

                                                              С А Б А Қ № 32

Тақырап: Б.Соқпақбаев.

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік: оқушыларға Б.Соқпақбаевтың өмірі ментшығармашылығы туралы жаңа мағлұматтар беріп, бұрын алған білімдерін толықтыру.

2.Дамытушылық: оқушылардың шығармашылықпен жұмыс істеуіне ықпал ету,ойлау шеберлігін,сөйлеу,жазу мәдениетін жетілдіру,білімге деген құштарлығын арттыру.

3.Тәрбиелік: туған еліне,жазушының шығармаларын оқып, үлгі тұтуға, оларды қастерлеп, мақтаныш етуге тәрбиелеу.

Сабақтың типі: жаңа сабақ меңгерту

Сабақтың түрі: дәстүрлі

Сабақтың әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап,баяндама, әңгімелесу

Сабақтың көрнекілік құралдары: Б.Соқпақбаевтың портреті,кітап көрмесі,газет-жорналдар материалдары.

Пәнаралық байланыс: тарих,қазақ тілі

Сабақ барысы:

Ұйымдастыру кезеңі: амандасу,оқушыларды орындарына отырғызу,оқушыларды түгендеу,сабақ тақырыбы мен мақсатын айту.

Мұғалімнің кіріспе сөзі.

  Балалар,сендер бүгін сабақта Б.Соқпақбаевтың өмірі мен шығармашылығы туралы тағыда танысқалы отырсыз. Канеки,ойларыңа түсіріңдерші,

 -  осы жазушының шығармашылығымен сендер нешінші сыныпты ең бірінші рет таныстыңдар?  (5 сыныпта)

- ал, осы жазушының қандай шығармасымен таныстыңдар? («Менің атым Қожа» повесінен үзінді)

- ал, осы үзіндіде не туралы айтылғаны естеріңде ме? ( Қожаның орыс әдебиет пәнінен үй тапсырмасын орындамай келуі., яғии А.С.Пушкиннің өлеңін жаттауға ұмытып кетуі туралы, сабаққа қалып келуі).

I.Сабақтың тақырыбына қызығушылық туғызу – побуждение

   Мына тақырыптар бойынша : 1.Б.Соқпақбаев – қазақ балалар әдебиетінің жазушысы.

2. Б.Соқпақбаев соғыс жалдарында

                                                      3.Балалрға арналған шығармалары

                                                      4.Соғыс тақырыбы Б.Соқпақбаевтың шығармашылығында.

     Алдын ала берілген тапсырмалар бойынша оқушылар баяндамаларын айтады.

Қалған сынып оқушылары, баяндамаларды тыңдап отырып «Инсерт» стратегиясының  кестестесін құрастырып,толтырып отырады.

II.Сабақтың мазмұнын ашу – осмысление.

  Ұжымдық жұмыс: «Өлгендер қайтып келмейді» романнан үзіндінің 1 бөлімінің мазмұнымен танысады.Яғни оқып,аударады

Топтық жұмыс: 1 топ – рөлмен оқуға дайындалады

                            2 топ – 112б.берілген сұрақтар бойынша жауап дайындайды

                            3 топ -  өз сөздерімен мәтіннің мазмұнын айтуға дайындалады.

III. Оқушылардың ой-пікірлірен білу – рефлексия.

  Әр топ оқушылар  өздеріне тиісті берілген тапсырмалар бойынша білгенін,түсінгенін әңгімелеп береді.

  1 оқушы тақтаға шығып кітап көрмесіне қысқаша шолу жасап береді.  

*Бағалау.

* Үй тапсырмасы: 112-114б. «Өлгендер қайтып келмейді» мәтіннің 2 бөлімін оқып, орыс тіліне

                                 аударып келу.Әңгіменің үзіндісі бойынша қойылым көрсетуге дайындалып

                                  келу.

С А Б А Қ № 33

Тақырып: Жылдық бақылау жұмысы.

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік: оқушылардың білімдерін пысықтау,жинақтау,жүйелеу

2.Дамытушылық: оқушылардың өткен тақырып бойынша білімдерін тереңдігін тексеру,әдеби тілдік қорды қолданып,сөйлеу мәдениетін дамыту,өз ойларын жеткізуге дағдыландыру

3.Тәрбиелік: қазақ халқының әдебинті мен мәдениетін құрметтеу сөз құдретін түсінуге тәрбиелеу

Сабақтың типі:  оқушылардың білімдерін тексеру,бақылау сабағы

Сабақтың түрі: аралас

Сабақтың әдіс-тәсілдері: шығармашылық жұмыс, сұрақ жауап, тест сұрақтарымен жұмыс.

Сабақтың көрнекілік құралдары: өткен тақырыптар бойынша ақын жазушылардың шығармалырының көрмесі, суреттері,деректер.

Пәнаралық байланыс: қазақ тілі

Сабақ барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі: амандасу,оқушылардың сабаққа даярлығын тексеру,орындарына отырғызу,кезекшілермен әңгімелесу,сабақтың тақырыбы мен мақсатын айту.

2. Мұғалімнің кіріспе сөзі.

3. Жартыжылдық бақылау жұмысының жүргізу жүйесі:

   а) жазба жұмысы – мына тақырыпқа эссе  жазу« Өткен тақырыптардың ішіндегі маған ең      

                                      қаттты ұнағаны, менің  көңіліме әсер еткен тақырып»

                                                        Тестік тапсырмалар

                                                       ( ашық – жабық тест)

1. Лиро-эпостық жырлар дегеніміз не?

2. Ж. Баласағұнның «Құдатғу білік» дастаны неше тараудан тұрады?

   а) 45

   б) 85

   в) 105

3. А.Йгүнекидың ең үлгілі шығармасы (кітабы) қалай аталады?

   а) «Құтты білік»

   б) «Ізгілік туралы»

   в) «Ақиқат сый»

4. Абайдың «Он жетінші сөзінде» кімдер арасында айтыс өткені жазылған?

    а) бас,қол,тіл

    б) ақыл,қайрат,жүрек

    в) ой, пікір, сөз

5. Жамбылдың пірі кім болған?

    а) Қабанбай

    б) Төле би

    в) Сүйінбай

6. Мақалды аяқтаңдар

   Жүзден жүйрік, мыңнан ... шығады.

а) әдемі

б) тұлпар

в) артық

7. Жігіттің,ер-азаматтың қадір-қасиет туралы мақалдар жазыңдар.

8. «Пірім» деген сөздің мағынасын қалай түсінесің өз ойыңды айт.

9. С.Торайғыровтың өлеңмен жазылған романдарын ата:

10. Ш. Құдайбердиевтың қай өлеңі Абайдың «Жазғытұрым» деген өлеңімен ұйқас?

11. «Борыш» деген сөздің мағынасын қалай түсінесің?

12. «Борыш» туралы Ш. Құдайбердиевтың өлеңінің аты қалай?

    а) «Менің борышым»

    б) «Азаматтық борышым»

    в)  «Адамдық борышым»

13. Мына даналық сөздерді кім айтқан?

    Ел қадірін ел баққан

   Ерлер білер деген сөз

   Зер қадірін зер баққан

   Зергер білер деген сөз

а) Ш.Құдайбердіұлы

б) Абай

в) Жамбыл

14. С.Торайғыров қай оьылыста туған?

  а) Қызылорда облысында

  б) Оңтүстік Қазақстан облысынды

 в) Павлодар облысында

15. Ш. Құдайбердіұлы 1858ж. қай айында туған?

   а) тамызда

   б) қаңтада

   в) шілдеде